,

              BOEKEN

home
| poetry| essays | columns | familyhumour | links |


INDIE-SCHEVENINGEN-INDONESIE      
de tocht van een gezin door de veertiger jaren van de 20e eeuw Het boek is momenteel weer verkrijgbaar
Bestel Het boek is momenteel weer verkrijgbaar! bij Bol.com

Het boek 'INDIE-SCHEVENINGEN-INDONESIE' speelt in de jaren veertig van de vorige eeuw, grotendeels in toenmalig Ned. Indië,en gaat over mijn ouders Max Cassuto en Puck Cassuto-Van Zuiden - geboren en getogen in een seculier joods gezin - en hun kinderen.

Heeft u belangstelling voor deze tweede verbeterde druk, dan kunt u het wellicht in een boekhandel kopen, maar in ieder geval bestellen bij bol.com, klik hier of:. Ga naar bol.com, vul in 'Rob Cassuto' of 'Indie Scheveningen' en bestel, binnen een paar dagen in huis!

flaptekst reacties van lezers samenvatting lees een aantal bladzijden voorwoord  bestellen

Flaptekst
“Die meneer is nu jouw vader”, met die woorden introduceerde Puck Cassuto-van Zuiden begin 1946 na drieënhalf jaar Japanse kampen op Java haar bijna vijfjarig zoontje Robbie aan zijn vader Max Cassuto, die als dwangarbeider aan de Birma-spoorweg had gewerkt. Dit is een van de aangrijpende episoden uit het boek INDIE SCHEVENINGEN INDONESIE. Het boek is een persoonlijke kroniek van mijn ouders, die zich in de jaren veertig van de vorige eeuw moedig heenslaan door een tijd vol ontbering, onrust en onzekerheid. Tegelijk geeft het een beeld van de grillige politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in Indië/Indonesië in die jaren. Het schetst ook hoe een deel van mijn seculier Joodse familie een antwoord op de in die barre tijd opgeroepen levensvragen heeft ervaren in het christendom.

De envelop van de eerste brief van mijn grootouders, geschreven na de oorlog naar hun schoondochter (onze moeder) op Java, die terecht kwam bij mijn vader in Brits-Indië is gebruikt voor de cover van het boek

Reacties van lezers:

…. dit is een prachtig, compleet boek geworden. Het is namelijk niet alleen de geschiedenis van de, van oorsprong Joodse, familie Cassuto, maar tevens het relaas over de geschiedenis van Nederlands Indië / Indonesië rond de tweede wereldoorlog.   Minke

Het leest erg vlot en ik vind het moeilijk om het neer te leggen. Ik ben al bijna op de helft, alle eer! Groetjes, Marina

He Rob. Afgelopen woensdag je boek gekregen voor mijn verjaardag. Nog wel gesigneerd door de schrijver zelf! Hiervoor dank. In 2 dagen uitgelezen. Complimenten voor de schrijfstijl en de overzichtelijke opbouw. Mooi om jullie familieverhalen met de bijhorende contexten te lezen. Behalve dan de gebeurtenissen gedurende de internering van je ouders. Daar vertellen ze beiden niet veel over. Maar tussen de regels worden de sporen duidelijk zichtbaar. Joost

Hallo Rob,Goed boek! Heb het min of meer in één ruk uitgelezen. Herken veel van hoe het bij mij in de familie is gegaan. Met vriendelijke groet, Dick

Samenvatting Het boek 'INDIE-SCHEVENINGEN-INDONESIE' is in augustus 2014 uitgekomen. Het speelt in jaren veertig van de vorige eeuw en gaat over mijn ouders Max Cassuto en Puck Cassuto-Van Zuiden en hun kinderen. Beide ouders zijn geboren en getogen in een seculiere Joodse familie. Het boek is gebaseerd op brieven, document en en herinneringen. Het verhaal betreft een ronduit roerig decennium vanaf het huwelijk van mijn ouders in december 1939; na een tijdje van kort geluk met elkaar en een eerstgeboren zoon volgen de barre oorlogsjaren in de Oost met kampen op Java en in Birma, de moeizame en bewogen hereniging na drieëneenhalf jaar scheiding van het gezin in Brits-Indië, de enkele jaren verloftijd van herstel van de ontberingen kort na de oorlog en het weerzien van de uit de onderduik opgekomen joodse familie in Scheveningen en de ingrijpende wending van de familie tot het christendom en tenslotte dan het spannende tweejarig verblijf van het intussen met een tweede zoon en een dochter uitgebreid gezin in het net onafhankelijk geworden Indonesië. Naast het persoonlijk relaas geeft het boek een stukje geschiedenis van Nederlands-Indië.
Hierboven de cover en hierronder het voorwoord.     Bestellen

Lees een aantal bladzijden
pagina 16 , pagina 62-63 , pagina 70-71

Voorwoord
De brieven die onze vader en moeder - Max Cassuto en Puck Cassuto-Van Zuiden- uit de Oost aan hun ouders in Nederland hebben geschreven in de jaren veertig van de vorige eeuw vormen de ruggengraat van dit boek.

Zowel mijn vader als zijn jongere broer hebben deze brieven en andere documenten uit dit intussen zo verre verleden bewaard en zo zijn ze in mijn bezit gekomen. Het zijn zo'n ruim veertig brieven geschreven vanaf eind augustus 1945, vlak na de capitulatie van Japan tot mei 1946 als het gezin repatrieert naar Nederland. Een kleine dertig brieven zijn geschreven vanaf eind 1949 tot september 1951, de jaren dat het gezin in Bandung op Java woonde.

De eerste serie brieven is merendeels geschreven in kriebelig handschrift, soms met potlood, om maar iedere vierkante centimeter te benutten, grijsblauwe ‘Air Letters', met opschrift: 'Secutity: Think before you write!'. De tweede reeks is merendeels getypt op dunne luchtpostvellen met de oude typemachine van het merk Royal, die lange jaren dienst heeft gedaan, ook nog later voor mij.

Onlangs zei mijn broer, dat we er toch ‘iets mee moesten doen', met die brieven, en dat activeerde een lang sluimerend voornemen van mij om iets van de tocht van ons gezin door dat roerig decennium van oorlog en onrust vast te leggen. Voor onze familie vandeze en latere generaties in de eerste plaats, maar wie weet is het een herkenbaar verhaal voor een uitgebreidere kring en een boeiend verslag voor wie zich voor deze periode in onze geschiedenis interesseert.

De brieven geven een authentieke getuigenis van de grillige lotgevallen en belevenissen uit die jaren en zijn vlot geschreven. Grote delen vond ik geschikt om als basis te dienen voor de geschiedenis van ons gezin in die periode in Indië/Indonesië. Grotendeels vertellen onze ouders hun eigen verhaal. Daarnaast heb ik ook nog andere documenten gebruikt. Daarvan mag zeker niet ongenoemd blijven het schriftje dat mijn moeder jaren geleden op mijn verzoek heeft geschreven over de tijd in de Japanse interneringskampen en de maanden na de oorlog. Dat alles heb ik voorzien van een verbindende tekst en een beschrijving van de politieke context, waarin de gebeurtenissen zich afspeelden; voor de jaren 1946-1948/49 toen het gezin in Scheveningen verbleef heb ik behalve van eigen herinneringen ook gebruik gemaakt van getuigenissen van de broers van Max. Een compleet overzicht van bronnen is achterin te lezen.

Onze ouders, Max en Puck, waren allebei afkomstig uit een geassimileerd seculier Joods gezin. Hun ouders al hadden afstand genomen van de Joodse religie en traditie. Max' vader Isaac stamde uit een traditioneel Joods gezin in Amsterdam, Max' moeder, Caroline Winkel, uit een vrome familie in Den Haag. Pucks vader kwam uit een traditioneel Joods winkeliersgezin in de ‘mediene' (provincie), uit Assen, haar moeder uit een geslacht van juweliers te Amsterdam, later Antwerpen. De Tweede Wereldoorlog maakte een ruw einde aan de illusie van de Cassuto's en de Van Zuidens om als geheel aan de Nederlandse samenleving geassimileerde Joodse Nederlanders veilig te zijn. Ook dat zal in het verhaal aan de orde komen.

Het verhaal begint eind 1939 met het huwelijk van onze ouders in Nederland, en de terugkeer meteen daarna van het jonge stel naar het toenmalig Nederlands-Indië, het land van hun geboorte en jeugd. Max begint zijn carrière als bestuursambtenaar op West-Java. In 1942 bereikt de Tweede Wereldoorlog ook Nederlands-Indië en volgt de Japanse bezetting. Puck en de in 1941 geboren zoon Rob, mijn persoon, zijn drie jaren geïnterneerd in diverse interneringskampen op Java. Max brengt drie barre jaren door als krijgsgevangene in Birma en komt na de bevrijding via de Engelsen terecht in (toen nog) Brits-Indië. Na de capitulatie is het op Java nog allerminst rustig, het is de tijd van de Bersiap, de heftig opvlammende acties van Indonesische onafhankelijkheidstrijders en roversbenden. In die chaotische tijd komt toch de hereniging van het gezin in Brits-Indië tot stand, de brieven beschrijven met hoeveel moeite dat is gebeurd. Max, Puck en de kleine Robbie keren in mei 1946 terug naar Nederland en een intermezzo volgt van een aantal jaren van herstel van de ontberingen in Nederland, in welke periode mijn broer en zus worden geboren. Ons gezin woont in bij de ouders van Max in het herenhuis in Scheveningen. Max' ouders en Max' twee broers zijn ondergedoken geweest en iets van hun aangrijpende belevenissen blijft niet onvermeld. Ook ga ik in op de ingrijpende wending van de familie tot het christendom. Herfst 1948 wordt Max teruggeroepen naar de Oost om daar voor het bestuur van West-Java te gaan werken, een roerige periode waarin de Nederlanders en Indonesiërs met elkaar strijden met als inzet de soevereiniteit. Eind 1949 volgen Puck en de drie kinderen. Nog een kleine twee jaar woont het gezin in Bandung in het intussen onafhankelijk geworden Indonesië, een spannende tijd. In de zomer 1951 zijn onze ouders in twijfel: zullen ze blijven of weer terugkeren naar Nederland?

Zo kent dit verhaal in veel opzichten meerdere lagen. Het is een kroniek van onze dappere ouders, die zich moedig heenslaan door een tijd vol ontbering, onrust en onzekerheid. Het geeft een beeld van de grillige ontwikkelingen in de jaren veertig van de vorige eeuw in Indië/Indonesië. Het is ook het verhaal van een familie op zoek naar haar identiteit.

Het werk aan dit boek heeft mijn inzicht in de ontwikkeling van de familieverhoudingen genuanceerd en verdiept. Ik dacht, dat ik een aardig compleet beeld had van hoe mijn ouders waren geworden wie zij waren en met name hoe ik mij zelf had ontwikkeld te midden van ons gezin. Tijdens het lezen van al die brieven en het samenstellen en schrijven van dit boek heb ik die jaren veertig als het ware contemplatief doorgenomen en voor zover dat kan weer een beetje herbeleefd. Wat overblijft is compassie met hoe mijn ouders in die harde tijden van de Japanse bezetting zijn beproefd; tegelijk is mijn respect toegenomen voor hoe zij zich hebben geweerd, hoe zij de moed niet hebben opgegeven en steeds weer met nieuwe hoop en liefde voor elkaar en hun kinderen het leven hebben opgepakt en de toekomst tegemoet zijn getreden. Tegelijk heeft mijn inzicht zich verdiept in hoe de relatie tussen mij en mijn ouders zich na afloop van de oorlog niet echt goed heeft ontwikkeld. Een normale hechting met de rest van het gezin heeft maar niet tot stand willen komen. Dat is geen nieuw inzicht maar de brieven laten zien hoe dit drama zich als een bijna onstuitbaar proces afspeelt. Het heeft (nogmaals) emoties als boosheid en verdriet gewekt maar uiteindelijk tot compassie en een zekere aanvaarding met een zucht van verlichting: het was wat het was en het was niet anders…

Omdat het toch vooral het verhaal van mijn ouders is met mijn persoon als oudste kind in een ‘dragende bijrol' heb ik er voor gekozen mijzelf als Rob of Robbie te vermelden, behalve als ik uitdrukkelijk mijn eigen herinneringen beschrijf. De citaten uit de brieven en mijn eigen al eerder geschreven herinneringen zijn in cursief gedrukt; de oude spelling in de brieven is wegens de authenticiteit gehandhaafd. Andere citaten staan in cursief met aanhalingstekens.

Het boek is momenteel weer verkrijgbaar! bij Bol.com